Wanneer Eddy Roos na 8 jaar lange
studie aan de Rijksacdemie van Beeldende
Kunsten en hulp van Prof Paul Grégoire
de arabesk, de bijna abstracte
bewegingslijn, in zijn werk vorm had
weten te geven, leerde hij Tine
Clevering- Meijer van de Groninger
Borgstichting kennen. Zij was op zoek
naar een beeldhouwer die de
gereconstrueerde oud Hollandse
Renaissance-tuin rond de van oorsprong
14e eeuwse borg van het Ommelander
geslacht Tjarda van Starkenborgh van
passende figuratieve beelden zou
voorzien. Haar invitatie betekende voor
Eddy Roos de invulling van een sinds
lange gekoesterde droom.Dit resulteerde
in dit unieke project dat tuin en
beelden door de zelfde kunstenaar zijn
ontworpen en uitgevoerd in gulden snede
maten.
Al jaren liep hij met het plan om met
zijn eigen werk een beeldentuin te gaan
maken, verrukt als hij was van de
beeldentuin van Aristide Maillol voor
het Louvre in Parijs. Dat concept achtte
hij kansloos in een stad als Amstrdam.
Het voorbeeld van Constantin Brancusi
die tussen 1935 en 1937 in Tigu Jiu, een
landelijke droomplek in zijn Roemeense
vaderland, zijn "Eeuwige Zuil"
'Tafel van het zwijgen" en de "Poort van
de kus" realiseerde sprak hem veel meer
aan.
Eddy Roos wilde zijn beeldentuin
aanvankelijk als een in zichzelf
besloten beeldenverhaal invullen. Met in
zijn achterhoofd het beeldplan van "Rodin's
Hellepoort", die zich op Dante's Inferno
richtte, had hij, met als
architectonische elementen een poort en
de tuin", de levenscyclus van de
geboorte tot de dood willen verbeelden.
Zo'n thematische aanpak zou meer kracht
uitstralen dan de vroegere
beeldentuinen, dacht hij, Eddy Roos nu:
"De classictische tuinbeelden hadden
juist als zwakte dat zij ontleend waren
aan een puur mythologisch verhaal
waarbij de klemtoon meer op de
vertellingen dan op het beeld lag".
Uiteindelijk zette hij het plan van de
levenscyclus van zich af. "In mijn
Lipchitz- periode had ik die zware
thema's al gehad". Zijn terug grijpen op
de natuur bracht hem op een nieuw
concept: "Door het bewegen van mijn
dansende modellen ging de natuur mij
veel meer interesseren. Ik voelde dat de
natuur sterker was dan mijn inspiratie
en ik ging organische processen
bestuderen". Samen met mevrouw Clevering
zocht hij naar mogelijkheden om natuur
en geometrie met elkaar te laten samen
gaan. Mevrouw Clevering had zich
verdiept in de streekgeschiedenis en had
zich grote kennis van de inheemse flora
eigengemaakt.
Na de restauratie van de Borg
Verhildersum, die in 1953 van het
geslacht Frima in bezit van de
toenmalige gemeente Leens (nu De Marne)
was overgegaan, richtte mevrouw Clevering
haar on-
toombare energie op het herstel van de
totaal verwilderde tuin.
Als concept voor de nieuw aan te leggen
tuin koos zij voor de reconstructie van
een oud Hollandse stijltuin die met haar
geometriche grondplan geënt op de
maatverhouding van de Gulden Snede,
geheel beantwoordde aan de hoofse
cultuur van de 17e eeuwse borgheren.
Toen de keuze voor een oud Hollandse
tuin gemaakt was schakelde mevrouw
Clevering de tuinarchitecte mevrouw
R.T.Boon in voor de grote velden..
Mevrouw Clevering, met haar inmiddels
fenomenale kennis van inheemse gewassen,
verwezenlijkte samen met mevrouw Boon de
aanplant van in totaal 1300
verschillende
bloemen en planten.
Deze florale pracht appelleerde onder
meer aan het enthousiaste verslag van de
Nederlander Jacob de Hennin, die in 1680
het geometrische ontwerp van de
Honselaarsdijk beschreef: "Ziet al die
prachtige parterres en bloembedden,
ziet hoe vrij en vloeiend alles is, hoe
de gebogen hagen slingeren en hoe lustig
zij met elkaar een patroon vormen, hoe
perfect alles geknipt en verzorgt, hoe
een tapijt van honderden geurende
bloemen ligt uitgespreid". In het licht
van dit sinds 1967 uitkristalliserend
concept voor een oud Hollandse tuin, was
Eddy Roos zich vanaf het eerst moment
dat hij ingeschakeld werd, bewust van de
dwingende maatverhouding. De
beeldhouwer, die inmiddels was verhuisd
naar een 19e eeuwse dijkschool,bij het
gehucht Valom van de Groninger gemeente
Uithuizen toog aan de slag, bij de
gratie van de door mevrouw Clevering
voor hem aangeboorde
financieringsmogelijkheden. Zoekend naar
een eigen invulling voor de beslotenheid
van de borgtuin, vond Eddy Roos op zijn
vele reizen en studie door Italië een
antwoord op de vraag, welke maatvoering
hij voor zijn beelden en tuinontwerp
zou moeten gaan hanteren. De
uitgebalanceerde schoonheid van de
Pazzi-kapel van Brunelleschi in Florence
leerde hem, dat de maatverhouding
gebaseerd was op menselijke
verhoudingen. De maten van de Gulden
Snede brachten uitkomst. De maten
beantwoordde hij met de arabesk, de
bewegingscurve die hij voor de beelden
en tuin ging uitwerken. Hij zette zich
ook in voor de reconstructie van de
maatvoering van de tuin zelf volgens de
Gulden Snede in nauwe samenwerking met
landschaparchitect ir.T.S.Smith hoofd
van historische tuinen . In 1986 richtte
het kunstverzamelaars-echtpaar
Groeneveld samen met de heer
H.J.L.Vonhoff, commissaris der Koningin
in de Provincie Groningen de Stichting
Beeldentuin op welke medegefinancierd
werd door de E.E.G. van uit Brussel.
Het project nadert zijn voltooing in de
grote velden met "Vuur " het laatste
beeld van de 13 grote beelden.Daarvoor
is de Stichting Beeldentuin Borg
Verhildersum heropgericht en probeert de
gelden bij elkaar te krijgen hiervoor.
.Voor wie wil doneren voor de stichting
ter ondersteuning van het te
vervaardigen laatste beeld "Vuur" is uw
gift welkom IBAN NL RABO 0332428257.
Alle kleine beetjes helpen , donateurs
en vrienden zijn ook van harte welkom.
Openingstijden Beeldentuin Borg en
Museumboerderij: dinsdag tot en met
zondag van 10.30 tot 17.00 uur van 1
april tot 31 oktober Entreeprijzen borg
volwassenen €.7,- kinderen 6 t/m 12
jaar vrij entree van 13 t/m 18jaar
€.2.-
Openingstijden Museum Eddy Roos in
Uithuizen Emmaweg 50 9981VC zaterdag en
zondag van 13.00 - 17.00 € 3,50 en op
afspraak 0595 431067 . / 0633833332
|
