De stichting
Stichting Beeldentuin Borg Verhildersum zet zich in voor de voltooiing van het project beeldentuin met beelden en tuinarchitectuur van Eddy Roos, te Landgoed Verhildersum. Hiermee wil Stichting Beeldentuin de culturele waarde van de borgtuin voor Verhildersum, het Lauwersmeergebied en provincie Groningen verhogen.
Terugkijken en vooruitzien
Eddy Roos(ontwerpen tuin en beelden samen)/ Gerben van der Meulen secretaris landgoed in opdracht van het landgoed bestuur. 1994
In 1975 heeft mevrouw T.F.Clevering- Meijer Eddy Roos aangetrokken om in eenheid met de tuinarchitectuur een beeldenproject te realiseren. Een Oudhollandse tuin is een architectonische constructie, waarvan de ontworpen lijnen in de tuin worden verzacht door de natuurlijke groei van bomen en planten. Een lusthof kenmerkt zich door mathematische ordening waar arbeid en techniek de natuur perfectioneren. Cruciaal in een geometrische tuin is de maat van de Gulden Snede, die is gebaseerd op een organische natuurvorm. Het is een wetmatigheid die in de natuur zit en waar wij in deze tijd weinig oog voor hebben. Een goed voorbeeld is een schelp, de groei daarvan is mathematisch. De geometrische perfectie van een stijltuin werkt onbewust in op belevingswereld van de toeschouwers.
Reeds tijdens zijn studie aan de Rijksacademie te Amsterdam was Eddy Roos al door professor P.Grégoire en Dom van der Laan (plastisch getal) in contact gekomen met de Gulden Snede. Onlosmakelijk verbonden met deze Gulden Snede opvatting van uitgebreide architecturale principes zijn de regels van de geometrie, proportie en symmetrie, die sinds de tijd van Alberti (1404-1472) vorm zijn gegeven.
In de Pazzi –Kapel van Brunelleschi te Florence werd Eddy Roos getroffen door de maatverhoudingen, die in harmonie met de menselijke proportie een grote schoonheid uitdragen Deze maatverhouding vond hij terug in vele tuinen in Italië die hij heeft nagemeten.
Van 1994 t/m 1997 zette Eddy Roos zich in voor de reconstructie en ontwerp van de maatverhouding van de tuin volgens de Gulden Snede in nauwe samenwerking met landschapsarchitect .T.S.Smith. Deze had de supervisie omdat hij hoofd was van het ministerie van landbouw historische tuinen. De midden beelden hebben dan ook een strak thema van architectuur en herhaling van horizontale beweging en een cirkel samen.
In het oorspronkelijk plan van tuinarchitect mevrouw Boon voor de grote velden waren kleine mathematische afwijkingen en er was een storende scheefgroei van gazons, perken en paden. Eddy Roos paste de Gulden Snede weer consequent toe.
Katja (l) en Liesbeth (r) levensgroot
Lucht (m) 2.80 mtr breed
De vijf elementen
Aarde, Water, Lucht, Vuur en Ether
De beelden op het achterste veld van de Borg Verhildersum te Leens hebben als thema de vijf elementen; de vier elementen aarde, water, lucht en vuur in een cirkel gebracht rond het vijfde element, hun energiebron, de ether, als zodanig vormen ze een onlosmakelijke eenheid. Het vijfde element, de Ether 3m hoog geplaatst in 2022, in het midden wordt ook vertaald als het ontstijgen der elementen, de ziel die het lichaam verlaat. De documentaire Ether kwam in 2022 uit van de filmer Jos Hoes.
De vijf elementen zijn niet alleen maar symbolen of abstracte begrippen maar hebben betrekking op stuwende krachten waaruit de gehele zintuiglijk waarneembare schepping bestaat. Als zuiver stoffelijke factoren geven ze de toestanden weer zoals de natuurkunde onderscheidt: de aarde is vast, water vloeibaar, lucht gasvormig en vuur plasma of stralende energie en ruimte.
Het element vuur heeft betrekking op een universeel stralende energie, een prikkelende , geestdrift opwekkende energie, die door haar licht kleur in de wereld brengt. Dit element is door C.G. Jung in verband gebracht met de dynamische kern van de psychische energie die spontaan en op een geïnspireerde en in zichzelf gemotiveerde wijze stroomt.
Het element lucht is de levensenergie die in verband wordt gebracht met de adem of met wat de Yogi’s aanduiden als “prana”. Het rijk van lucht is de wereld der archetypische denkbeelden achter de sluier van de stoffelijke wereld, de kosmische energie tot aanschijn gebracht in gedachtepatronen.
Het element water is vooral een spiritueel teken. Een prachtige omschrijving vinden we bij een Chinese geleerde uit de 11e eeuw:
“Van alle elementen zou de Wijze het water tot voorbeeld moeten nemen.” Water is meegevend, maar het overwint alles. Water dooft Vuur, of als het op het punt staat het onderspit te delven, dan ontsnapt het als stoom en herstelt zich.
Water spoelt de zachte Aarde weg, of zoekt , als het rotsen op zijn weg vindt,een weg daar omheen. Het verzadigt de dampkring, zodat de wind stilvalt. Water wijkt met misleidende nederigheid voor hindernissen, want geen kracht kan het in zijn onvermijdelijke loop naar de zee stuiten. “Water overwint door toe te geven.”
Het element aarde is verbonden met de zintuiglijke waarnemingen en met de realiteit van het hier en nu in de stoffelijke wereld. Het element aarde is een van de passieve of ontvankelijke elementen, maar beschikt evenals water over doorzettings- en uithoudingsvermogen.
Zie hiernaast de wervingsfilm voor Stichting Beeldentuin Borg Verhildersum
Beeldentuin Borg Verhildersum
Wierde 40
9965 TB te Leens
Telefoon 0595-571430
Openingstijden
Dinsdag t/m zondag van 10.30 tot 17.00 uur. Van april tot eind oktober.
Entreeprijzen Borg,
Volwassenen € 8,00
Kinderen 6 t/m 12 jaar € 3,00
Kinderen 13 t/m 18 jaar met CJP € 5.00
Samen voor het laatste beeld ‘VUUR’
Alleen samen kunnen we realiseren dat de beeldentuin met beelden van de Nederlandse beeldhouwer Eddy Roos, die in zijn soort uniek is in Europa, kan worden voltooid.
Bijdragen van de gemeente Het Hogeland, de provincie, de provincie Groningen en allerhande fondsen op het gebied van cultuur zijn belangrijk. Maar ook u, als bewonderaar van het werk van Roos en als bezoeker aan de beeldentuin, kunt uw steentje bijdragen.
Na de onthulling op vrijdag 15 oktober 2021 van het beeld ‘Ether’, wacht als laatste de lege bol in het vierde veldvan de “hollandse” tuin op het nog ontbrekende beeld, het element ‘Vuur’. De v
Daarom is dit project van tuinarchitectuur en beelden samen gemaakt door een zelfde kunstenaar bijzonder.
De Stichting Beeldentuin Borg Verhildersum en Landgoed Verhildersum doen samen een beroep op u om een bedrag, groot of klein, te doneren. Dat kan via de knop hieronder. Of boek rechtstreeks over op de rekenining van de Stichting rekeningnummer NL 60 RABO 0332 4282 57 ten name van Stichting Beeldentuin Borg Verhildersum (ANBI).
Donaties zijn voor de belasting volledig aftrekbaar. Meer informatie via de secretaris Rachel Dieraert, via mail bereikbaar: stbeeldentuinverhildersum2020@gmail.com
